ساخت سردخانه
در سردخانه‌ها مواد غذایی گوناگونی مانند گوشت، مرغ، ماهی، لبنیات، میوه‌ها و حتی تجهیزات الکتریکی، شیمیایی، دارویی و … نگهداری می‌شوند. به سبب فراوانی و گوناگونی این مواد ما نیز به ساخت سردخانه با مشخصات متفاوت نیاز داریم که هر کدام با ویژگی‌های منحصر به فرد پاسخگوی نیازهای خاصی باشند. برای نمونه ما از سردخانه‌هایی با دمای زیر صفر برای نگهداری مواد غذایی منجمدی مانند گوشت و مرغ استفاده می‌کنیم اما از سردخانه‌هایی با دمای بالای صفر برای توزیع گوشت و مرغ بهره می‌بریم. برای اینکه با ساختار و عملکرد این دو نوع و ساخت آن‌ها آشنا شوید تا آخر با ما همراه باشید.
انواع سردخانه بر اساس دما
ساده‌ترین نوع دسته بندی سردخانه‌ها بر اساس دما است. در این شیوه ما تنها با دو دسته‌ی عمده مواجه می‌شویم یکی سردخانه بالای صفر که دما در آن معمولاً بین صفر تا چهار درجه سانتی‌گراد متغیر است اما در شرایط مختلف این رده بندی می‌تواند متفاوت باشد و به پانزده درجه سانتی‌گراد نیز برسد. این سردخانه‌ها معمولاً در فروشگاه‌های مواد غذایی استفاده می‌شوند اما گاهی اوقات در صنعتی و نگهداری‌های دارویی نیز استفاده می‌شوند و اما دسته دوم سردخانه‌هایی با دمای زیر صفر هستند که دمای آن‌ها به طور معمول بین صفر تا منفی ۱۸ درجه است که این دما می‌تواند تا منفی ۲۰ درجه نیز برسد. هنگام ساخت سردخانه‌ای با این دما باید عایق مورد نظرمان را با وسواس ویژه‌ای انتخاب کنیم. زیرا جلوگیری از هدر رفت انرژی در آن‌ها بسیار مهم است. کاربرد آن‌ها معمولاً در رستوران‌ها و نزدیکی کشتارگاه‌ها و همچنین فروشگاه‌های پروتئینی است که در برخی مواقع به آنان سردخانه‌های رستورانی نیز می‌گویند.
در سردخانه‌ها عنصر مهمی به اسم تونل انجماد نیز دیده می‌شود. این تونل جلوی رشد باکتری‌ها را می‌گیرد و علاوه بر جلوگیری از ایجاد فساد مواد غذایی سبب تازه ماندن و نگهداری طولانی مدت از آن‌ها می‌شود. دما در این تونل بسیار پایین است و به طور معمول بین منفی سی و هشت تا منفی چهل درجه سانتی‌گراد است.
ساخت سردخانه های کوچک
ساخت سردخانه‌های کوچک در هر دو دمای بالای صفر و زیر صفر صورت می‌گیرد. از این سردخانه‌ها که مانند اتاقی کوچک جهت ذخیره سازی و منجمد کردن مواد غذایی طراحی می‌شوند به منظور حفظ انواع مواد غذایی در هایپرمارکت‌ها استفاده می‌شود.
ساخت سردخانه متحرک
ساخت سردخانه‌های متحرک نیز در هر دو دمای بالای صفر و زیر صفر انجام می‌شود. از این سردخانه‌ها به منظور پخش مواد غذایی و دارویی به اماکن مختلف نظیر فروشگاه‌های بزرگ، داروخانه‌ها و کارخانه‌ها استفاده می‌شود. حتی از آن‌ها برای صادرات برخی محصولات نیز بهره می‌بریم که این صورت باید سردخانه را به چندین سیستم سرمایشی مجهز کنیم تا در صورت بروز مشکل سیستم‌های دیگر شروع به کار کنند و تا حد امکان از بروز مشکل و خسارت جلوگیری شود.
ساخت سردخانه کانتینری یا کانکسی
ساخت سردخانه‌های کانکسی در هر دو دمای زیر صفر و بالای صفر انجام می‌شود. به طور معمول از این نوع سردخانه در حمل و نقل‌های دریایی و سکوهای نفتی استفاده می‌شود. اغلب برای صرفه جویی در هزینه، طراحی و ساخت سردخانه‌های کانکسی طوری انجام می‌شود که هر دو دما را در یک کانتینر داشته باشیم. این سردخانه‌ها معمولاً در اندازه‌های ۲۰ فوت و ۴۰ فوت طراحی می‌شوند.
ساخت سردخانه صنعتی
شاید اصلی‌ترین ویژگی ساخت سردخانه‌های صنعتی مساحت زیاد آنان باشد. از مجموع بسیاری اتاقک که دما و رطوبت آن‌ها به طور مرتب کنترل می‌شود یک سردخانه صنعتی به منظور نگهداری از انواع مواد غذایی مانند میوه و خشکبار و محصولات پروتئینی نظیر گوشت و مرغ در حجم بسیار بالا استفاده می‌شود. این سردخانه‌ها رسماً حکم یک انبار محافظ را برای مواد دارند.
ساخت سردخانه کنترل اتمسفر CA
مدیریت این سردخانه‌ها کار مهمی است که باید به دقت صورت بگیرد. زیرا میزان اکسیژن و اتیلن موجود در این فضا باید به طور مرتب اندازه گیری سود و در صورت نیاز به روش‌های گوناگونی میزان آن را به حد مشخص شده و استاندارد برسانند. میوه‌ها و سبزیجاتی که در این سردخانه نگهداری می‌شوند به سبب تولید کربن دی‌اکسید این فرایند را دشوارتر می‌کنند و بهترین راهکار ارائه شده همان کاهش اکسیژن و اتیلن است و این مهم یا از طریق تزریق کربن دی‌اکسید و یا از طریق جداسازی برخی گازها از فضای سردخانه مانند گاز اکسیژن صورت می‌گیرد.
طراحی و ساخت سردخانه
حال که چشم اندازی به سردخانه و انواع آن پیدا کردیم می‌خواهیم کمی از طراحی و ساخت سردخانه برایتان بگوییم. عوامل متعدد بسیاری وجود دارند که در طراحی و ساخت سردخانه‌ها تأثیرگذارند از نوع و حجم محصول گرفته است تا زمان و شیوة نگهداری و بارگیری، حتی جنس و مقدار متریال به کار رفته در ساخت. به طور معمول ساخت سردخانه‌هایی با یک طبقه برای بارگیری‌های کمتر از پنج هزار تن صورت می‌گیرد و سردخانه‌های دو یا چند طبقه متعلق به بارگیری‌های بیش از پنج هزار تن هستند البته گاهی استثنائاتی را به خاطر شرایط خاص داریم که موجب می‌شود حتی برای بارگیری‌های سه هزار تنی سردخانه‌ای دو یا چند طبقه احداث شود.
همچنین در صورتی که تصمیم به ساخت سردخانه دارید به شما پیشنهاد می‌کنیم ابعاد اتاق‌هایتان را با توجه به استانداردهایی تنظیم کنید که بر حسب ظرفیت بارگیری تعیین شده‌اند. به عنوان مثال اگر سردخانه‌ای با ظرفیت کمتر از ۶۰۰ تن دارید بهتر است از مربع مستطیل‌های ساختمانی شش در شش استفاده کنید و اگر سردخانه‌ای متوسط یا بزرگ دارید حداکثر عرض ۲۴ متر را به شما پیشنهاد می‌دهیم.
بدنه سردخانه
یکی از جدیدترین طراحی‌هایی که در ساخت سردخانه مورد توجه بسیاری قرار گرفته است استفاده از همین ساندویچ پانل است. ساندویچ پانل طراحی نسبتاً ساده با بازدهی مرغوب و بالایی است. به این صورت که در وسط لایه‌ای عایق قرار گرفته و از دو طرف به دو لایه محدود شده است. مادة عایقی که وسط قرار گرفته است معمولاً از پلی اورتان، پلی استایرن و پشم سنگ است. این ماده دارای خواص فیزیکی ویژه‌ای است مانند وزن سبک. البته باید توجه کنیم که حتی وزن پانل‌ها نیز متناسب با عایق به کار رفته در آن‌ها تعیین می‌شود و چیزی بین ۱۰ تا ۲۰ کیلوگرم بر مترمربع است. از دیگر ویژگی‌های مهم ساندویچ پانل می‌توان به مقاومت در برابر زلزله، سرعت بالا در حمل و نقل، سهولت در نصب، زیبایی و تنوع رنگ محصول، سهولت در نگهداری و نظافت، سازگاری با انواع شرایط آب و هوایی و … اشاره کرد. همچنین خوب است بدانیم که عایق حرارتی ای که در این ساختار استفاده می‌شود بیشتر در دو نوع پلی‌یورتان و پلاستوفوم است که نوع پلی‌یورتان آن یک فرآورده نفتی و زرد است که به دلیل قیمت بالا جز در ساخت سردخانه استقبال چندانی از آن نمی‌شود.
درب سردخانه
همان طور که انتظار داریم درب‌های سردخانه یک در معمولی نیستند. آن‌ها از متریالی خاص و با شیوه‌ای خاص طراحی و ساخته می‌شوند. این در ها باید مانند سایر دیواره‌ها کاملاً عایق بندی شده باشند تا مانع هدر رفتن انرژی شوند که معمولاً این عایق از جنس پلی‌یورتان است. همچنین باید به سیستم‌های گرمایشی ویژه‌ای مجهز باشند در غیر این صورت هوای سردِ داخل سردخانه سبب ایجاد اختلال در باز و بسته شدن این درها می‌شود. سایز این در ها با توجه به عرض راهرو و عوامل دیگر انتخاب می‌شوند و در دو شکل کشویی و لولایی موجودند که می‌توانیم مطابق نیازمان از هر دو نوع آن‌ها استفاده کنیم.
کمپرسور
کمپرسورها که در سه نوعِ اسکرال، سیلندر پیستونی و اسکرو استفاده می‌شوند در واقع از مهم‌ترین اجزا در ساخت سردخانه محسوب می‌شوند زیرا اصلی‌ترین عامل ایجاد اختلاف فشار در مدار هستند. بسته به نوع سردخانه و رنج دمایی آن کمپرسور مورد نظر را انتخاب می‌کنیم اما نوع سیلندر پیستونی آن از دو نوع دیگر بسیار فراگیرتر محسوب می‌شود زیرا که برای هر ظرفیتی و هر دمایی قابل استفاده است.
کندانسور
یکی از اجزای مهم سیستم سرمایشی در سردخانه همین کندانسورها هستند. این اجزا حرارت بالای مبرد را از طریق تقطیر از بین می‌برند و به این ترتیب به تنظیم دمای مناسب کمک می‌کنند. هر چه دمای محیط بالاتر باشد به مراتب کاری که کندانسور باید انجام دهد بیشتر می‌شود مثلاً کارایی آن در شهر گرمی همچون اهواز بسیار بیشتر و مهم‌تر از شهر سردی همچون اردبیل است. این قطعه در دو نوع هوا خنک و آب خنک ساخته می‌شود که نوع آبی آن به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد مثلاً در مناطقی که نمی‌توانیم به هوای آزاد دسترسی داشته باشیم. اما برای نوع هوایی آن هیچ محدودیتی از نظر شرایط محیطی نداریم
تابلو برق
یکی دیگر از اجزای بسیار مهم سردخانه تابلو برق است. این تابلو از آن جهت که به طور پیوسته‌ای موتورهای الکتریکی از جمله کمپرسور و فن‌های اواپراتور و کندانسور را کنترل می‌کند نقش مهمی در کنترل و همچنین ایمنی محیط دارد.
تعمیرات و نگهداری سردخانه
مراقبت درست از سردخانه و اجزای آن سبب افزایش طول عمر سیستم و بهره برداری بیشتر و بهتر از آن می‌شود. برای این مهم می‌توانیم مواردی را به طور مرتب چک کنیم و در صورت بروز خطا در اولین فرصت آن را برطرف کنیم تا آسیب به بخش‌های دیگر سیستم وارد نشود برخی از این موارد عبارت‌اند از کنترل فشار مکش، دهش، روغن و همچنین دمای لوله کمپرسور. کنترل اواپراتور، لوله درین، درب سردخانه و…
نتیجه
با توجه به اطلاعاتی که خدمتتان ارائه شد سعی کردیم سردخانه، انواع آن و برخی از مهم‌ترین قطعات به کار رفته در آن را به طور کامل برایتان توضیح دهیم تا در صورتی که قصد ساخت سردخانه را دارید به شما کمک کرده باشیم. به عنوان حرف آخر، برای ساخت سردخانه ابتدا باید نوع موادی که قرار است نگهداری شوند و بعد محل مورد نظر برای احداث را بررسی کنید و در قدم بعدی فضای مورد نیاز را مد نظر قرار دهید و همچنین با تعیین بار برودتی مورد نیاز برای سردخانه و تجهیزات مورد نیاز در احداث سردخانه گام‌های نهایی را بردارید.
